Dwaling

Heeft u gedwaald?

Heeft de verkoper essentiële informatie verzwegen voor het kopen van uw huisOf heeft de franchisegever u verkeerd ingelicht over de te verwachten winst van uw (toekomstige) franchisevestiging? Mogelijk kunt u dan de overeenkomst vernietigen op grond van dwaling.

Wanneer is er sprake van dwaling?

Voorbeeld van dwaling

U neemt een sportschool over. In de koopovereenkomst staat uitdrukkelijk dat u daarbij alle inventaris, waaronder alle fitness-en cardioapparaten volledig in eigendom krijgt. Na de overname komt u erachter dat alle apparatuur niet van u, maar van de leasemaatschappij is en dat de vorige eigenaar een forse betalingsachterstand had. De verkoper heeft dit voor u verzwegen. De leasemaatschappij haalt wegens de betalingsachterstand de apparatuur op en u zit met een lege sportschool.

U kunt de koopovereenkomst vernietigen wegens dwaling. U geeft de (lege) sportschool terug en u ontvangt uw geld terug. 

Overeenkomst vernietigen?

Wacht niet maar neem zo snel mogelijk vrijblijvend contact met ons op 026-3259023! Absolute Advocaten weet wat er mogelijk is.

Wat is dwaling

Dwaling is een ‘gebrek in de wilsvorming’ bij het tot stand komen van een overeenkomst door een onjuiste voorstelling over de zaak of de persoon waarmee men handelt.

Art. 6:228 lid 1 BW bepaalt dat een overeenkomst die tot stand is gekomen onder invloed van dwaling vernietigbaar is. Eis is dan wel dat de overeenkomst bij een juiste voorstelling van zaken niet zou zijn gesloten (althans, niet onder dezelfde voorwaarden).

Dwalingsrubrieken

De wet noemt drie dwalingsrubrieken:

  1. Inlichting van de wederpartij,
  2. Ongeoorloofd zwijgen door de wederpartij, en
  3. Wederzijdse dwaling.

De dwaling moet onder minstens één van deze rubrieken vallen, wil de overeenkomst op grond van art. 6:228 BW voor vernietiging in aanmerking kunnen komen.

Inlichtingen van de wederpartij

Ingevolge lid 1 onder a van art. 6:228 BW is een overeenkomst die tot stand is gekomen onder invloed van dwaling vernietigbaar ‘indien de dwaling te wijten is aan een inlichting van de wederpartij, tenzij deze mocht aannemen dat de overeenkomst ook zonder deze inlichting zou worden gesloten’.

Mededelingsplicht vs. onderzoeksplicht

Inlichtingen hoeven niet altijd volmaakt, eerlijk en genuanceerd te zijn. Een dwalende dient tot op zekere hoogte rekening te houden met onjuistheden. Of een mededelingsplicht is geschonden, of dat juist de dwalende (meer) onderzoek had moeten verrichten, moet worden beoordeeld aan de hand van de verkeersopvattingen. Hierbij spelen drie gezichtspunten een rol:

  • De aard van de rechtsverhouding;
  • De aard van de betrokken informatie; en
  • De aard van de betrokken belangen.

Aard van de rechtsverhouding

Het eerste gezichtspunt, de aard van de rechtsverhouding, heeft betrekking op de hoedanigheid van de betrokken partijen. Het uitgangspunt daarbij is dat van een leek een minder kritische houding wordt verwacht dan van een professional. Daarnaast geldt: hoe deskundiger en/of professioneler de partij, hoe eerder voor hem een mededelingsplicht zal gelden.

Aard van de betrokken informatie

Het tweede gezichtspunt, de aard van de betrokken informatie, heeft betrekking op de betrouwbaarheid en toegankelijkheid van informatie.

De aard van de betrokken belangen

Het derde (en tevens laatste) gezichtspunt, de aard van de betrokken belangen, heeft betrekking op de belangen van beide partijen die gemoeid gaan met het verstrekken of juist verzwijgen van (juiste) informatie.

Kenbaarheidsvereiste

Valt de dwaling onder één van de hiervoor genoemde dwalingsrubrieken en bestaat er causaal verband tussen de dwaling en het tot stand komen van de overeenkomst (de overeenkomst zou zonder de onjuiste voorstelling niet of niet onder dezelfde voorwaarden gesloten zijn), dan is dit nog niet voldoende voor vernietiging. Vereist is namelijk ook dat de wederpartij begreep of moest begrijpen dat de omstandigheid waaromtrent werd gedwaald voor de dwalende van doorslaggevende betekenis was. Deze eis wordt het kenbaarheidsvereiste genoemd.

Uitsluitingsgronden

Is aan bovenstaande vereisten voldaan, dan kan een beroep op vernietigbaarheid nog falen indien één van de uitsluitingsgronden van lid 2 van toepassing is. Ten eerste noemt lid 2 de ‘dwaling die een uitsluitend toekomstige omstandigheid betreft’. Daarnaast is voor vernietiging geen plaats indien de dwaling ‘in verband met de aard van de overeenkomst, de in het verkeer geldende opvattingen of de omstandigheden van het geval voor rekening van de dwalende behoort te blijven’.

Vereisten voor een succesvol beroep op dwaling

  1. Onjuiste voorstelling van zaken;

  2. Causaal verband tussen de onjuiste voorstelling en het sluiten van de overeenkomst. Als de persoon had geweten van de ware situatie, dan had hij de overeenkomst niet gesloten (onder dezelfde voorwaarden);

  3. Een van de volgende drie situaties is van toepassing:

    1. ) Dwaling is ontstaan door onjuiste inlichtingen van de wederpartij;

    2. ) Dwaling is ontstaan door ongeoorloofd zwijgen van de wederpartij;

    3. ) Er is sprake van wederzijdse dwaling (wederpartij dwaalt ook).

  4. Kenbaarheid: De wederpartij begreep of moest begrijpen dat de omstandigheid waaromtrent werd gedwaald voor de dwalende van doorslaggevende betekenis was.

  5. Geen beroep op dwaling mogelijk wanneer men dwaalt over uitsluitend toekomstige omstandigheden;

  6. Geen beroep op dwaling mogelijk indien de dwaling voor rekening van de dwalende dient te komen op grond van:

    1.  De aard van de overeenkomst;

    2.  Verkeersopvattingen;

    3.  Omstandigheden van het geval.

Voorbeeld 2

U bent voornemens om franchisenemer te worden van een kleine franchisegever. De franchisegever verschaft u omzetgegevens van een franchisenemer in de buurt en garandeert u dat u deze omzetten makkelijk kunt halen. U gaat met de franchisegever in zee. Al snel komt u erachter dat de verschafte informatie volstrekt onjuist is en dat franchisegever de situatie veel te rooskleurig heeft voorgespiegeld. U bent onjuist geïnformeerd. U kunt de franchiseovereenkomst vernietigen wegens dwaling.

Voorbeeld 3

U erft een antieke vaas en laat deze taxeren. De taxateur vertelt u dat de vaas niets waard is. Via tussenkomst verkoopt u de vaas aan een koper. De koper ontdekt vervolgens dat de taxateur een fout gemaakt heeft en dat de vaas juist van onschatbare waarde is. U wilt de vaas terug en doet een beroep op wederzijdse dwaling. Hoewel daarvan wel sprake lijkt te zijn, kunt u de koopovereenkomst niet vernietigen. Door de vaas te verkopen heeft u de kans dat u veel geld kon krijgen voor de vaas laten varen.


Deel deze pagina:


Nieuw!
Helpdesk Ondernemingsraad

Helpdesk ondernemingsraad
Ik wil meer informatie

Absolute Advocaten

Geschikte Specialisten

Maak direct een afspraak
of
Stuur ons een bericht