Concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst

Vereisten non-concurrentiebeding

Over het non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst is wettelijk niets geregeld. Dit betekent echter niet dat de mogelijkheden voor een non-concurrentiebeding onbeperkt zijn. In het algemene contractenrecht, het mededingingsrecht en de rechtspraak worden wel degelijk eisen gesteld aan het non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst. Of het non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst geldig is, hangt steeds af van alle omstandigheden van het geval. Bij omstandigheden van het geval kunt u denken aan dingen als de inhoud en strekking van het beding, de hoedanigheid van partijen, de totstandkoming van het beding en de gevolgen die het beding voor beide partijen heeft. Het is dan ook zaak om bij het opstellen van een non-concurrentiebeding steeds opnieuw te bekijken hoe het non-concurrentiebeding moet worden vormgegeven. Een goed non-concurrentiebeding is maatwerk, maar dat wordt in de praktijk maar weinig erkend.

Waar moet men op letten?

Er zijn diverse wijzen waarop een non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst kan stuklopen:

• Een non-concurrentiebeding kan in strijd zijn met het mededingingsrecht en op die grond nietig.
• Het kan zo zijn dat het non-concurrentiebeding buiten toepassing moet blijven wanneer het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn indien de franchisenemer aan het beding wordt gehouden. Dit moet steeds van geval tot geval beoordeeld worden. Een specialist kan u daarbij helpen.
• Vaak is een non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst een algemene voorwaarde en dient het op die grond aan de eisen te voldoen die gelden voor algemene voorwaarden. Voor algemene voorwaarden geldt dat zij niet onredelijk bezwarend mogen zijn. Is een algemene voorwaarde dit wel, dan is het beding vernietigbaar. Of een non-concurrentiebeding (als zijnde een algemene voorwaarde) onredelijk bezwarend is, dient te worden beoordeeld naar de omstandigheden van het geval.
• Een rechter kan het non-concurrentiebeding op een bepaalde manier uitleggen, wanneer dit bijvoorbeeld onduidelijk is. Afhankelijk van hoe de rechter het beding uitlegt, kan de strekking van het non-concurrentiebeding verder of juist minder ver reiken.
• Soms valt een franchiseovereenkomst onder de regels die gelden voor de agentuurovereenkomst. Indien het non-concurrentiebeding in dat geval niet aan de eisen voldoet die daarvoor gelden, is het beding nietig.
• De gehele franchiseovereenkomst kan vernietigbaar zijn op grond van dwaling.

Al deze wijzen waarop een non-concurrentiebeding kan stuklopen, hebben verschillende rechtsgevolgen. De rechtspraak laat een grote mate van diversiteit zien in zowel de wijzen waarop een franchisenemer het non-concurrentiebeding kan aantasten, alsook de effectiviteit daarvan. Steeds zullen hierbij de omstandigheden van het geval een rol spelen.

Al met al zitten er vele haken en ogen aan het non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst. Het is dan ook raadzaam (voor het aangaan van de overeenkomst) het non-concurrentiebeding te laten controleren of opstellen door een advocaat. Voor een franchisenemer kan een concurrentiebeding ingrijpende gevolgen met zich meebrengen. Zo mag hij na afloop van de franchiseovereenkomst geen activiteiten verrichten die concurreren met die van franchisegever. Anderzijds kan het niet opnemen van een concurrentiebeding voor grote problemen zorgen bij franchisegever.

Vraag (bij twijfel) altijd om advies van een deskundige voordat u een concurrentiebeding aangaat. Als uw franchiseovereenkomst is beëindigd of binnenkort eindigt, laat u dan ook over het concurrentiebeding adviseren. Hiervoor is al aangegeven dat een concurrentiebeding stuk kan lopen. Een advocaat kan u adviseren.